Innovaties ontwerpen

De kans bestaat dat er binnen een team al initiatieven zijn op het gebied van standaardiseren van zorg. Met een quickscan  toets je in welke mate hier al sprake van is. De uitkomsten vormen de basis om daarna in gesprek te gaan en de best passende vervolgstappen te nemen. Benadruk hierbij wat al goed gaat en creëer enthousiasme.  

Zorgpadlead (coördinatie) en zorgprofessionals (invullen en bespreken). 

Identificeer kansen voor zorgpadvernieuwing op basis van: 

• Verschillen in het zorgpad (Metro Map) tussen de zorginstellingen.  
• Verschillen in uitkomsten tussen de zorginstellingen. 
• Patiëntervaringen en -ideeën, niet alles is meetbaar. 
• Landelijke normen en richtlijnen.

Leg deze kansen vast in de Metro Map. Zo ontstaat een Metro Map “to be”.  Deze biedt inzicht in de impact van standaardiseren op het zorgpad en vormt de blauwdruk voor de toekomstige werkwijze. 

Kernteam.

Breng in kaart welke andere initiatieven er nationaal of in lokale ziekenhuizen (in ontwikkeling) zijn die dit traject mogelijk raken. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een lopend (wetenschappelijk) onderzoek. Leg in een vroeg stadium contact zodat je tijdig kunt afstemmen. 

Denk ook aan afstemming binnen de eigen zorginstelling. Patiënten hebben vaak comorbiditeiten.  Veelvoorkomende comorbiditeiten kunnen aanleiding zijn om samen te werken met het (verbeter)team dat de comorbiditeit behandelt.

Zorgpadlead. 

Bekijk in één of meerdere verdiepende sessies de kansen voor zorgpadvernieuwing en de bijbehorende bevorderende en belemmerende factoren. Analyseer bij variatie in uitkomsten tussen zorginstellingen of zorgprofessionals de mogelijke oorzaken (zie ook de Achtergrondinformatie bij deze stap) en verbeteringen. Bespreek welke verbeteringen de grootste impact hebben. Hoe groter de impact, hoe hoger de prioriteit. Kies één focusproject en zorg voor commitment vanuit de verbeterteams.  

• Beoordeel de impact van het focusproject op basis van de quadruple aim, de haalbaarheid en de benodigde inspanning (zie ook actie 2.2.1). 

• Bestaat er twijfel over de prioritering van de focusprojecten? Dan is de wens van betrokken patiënten doorslaggevend. Deze aanpak zorgt ook voor draagvlak bij het betrokken team van zorgverleners.  

Kernteam. 

In de vorige actie is bepaald wat echt belangrijk is voor maximale impact en is bewust gekozen voor het focusproject. Ontstaat er behoefte aan een meerjarenplan? Leg deze dan samen met de lead medisch leider (de overkoepelend ‘eigenaar’ van het zorgpad) en de zorgpadlead vast in een ontwikkelagenda.  Zo’n agenda geeft richting en structuur, helpt prioriteiten te stellen en maakt het makkelijker om voortgang te volgen. 

Lead medisch leider en zorgpadlead. 

Maak een globale inschatting van de impact van het focusproject. Om te beoordelen wat de impact is op de quadruple aim , kan je een impactanalyse  (zie tools) uitvoeren. Denk hierbij aan de verwachte zorguitkomsten voor patiënten, het werkplezier van zorgprofessionals, of de kosten. 

Data-analist i.s.m. kernteam.

Stel een projectplan op dat richting en structuur geeft aan het focusproject. Het is belangrijk om concreet en meetbaar te formuleren wanneer het verbeterinitiatief geslaagd is: wat is de doelgroep, wat is de referentiewaarde en wat is de streefwaarde?  Kies de juist interventie op basis van de oorzaak-analyse in actie 2.1.4. Leg de belangrijkste mijlpalen vast en formuleer procesdoelen om de voortgang te monitoren. 

Werk de aanpak vervolgens uit in een concreet implementatieplan, waarin je de gekozen strategie toelicht en de benodigde activiteiten beschrijft en plant. Houd hierbij rekening met bevorderende en belemmerende factoren; deze vormen het uitgangspunt voor de gekozen implementatiestrategie.  

Vraag actief commitment van de zorgmanager, medisch leider en verpleegkundig leider, zodat het projectplan breed gedragen wordt. Zo werk je gezamenlijk en doelgericht aan het vernieuwen van het zorgpad. 

• Vraag commitment voor het projectplan op bijvoorbeeld door middel van een opdrachtbrief. 

• Houd het praktisch en makkelijk uitvoerbaar. Splits de implementatie op in kleine stappen. Zo kan je snel starten en blijven de zorgverleners enthousiast. 

• Beleg de verantwoordelijkheid binnen het verbeterteam. Als projectleider van het focusproject moet je faciliteren, maar als team ben je gezamenlijk verantwoordelijk voor het succes. 

Projectleider focusproject. 

Ontwikkel indien nodig tools die de implementatie ondersteunen. Denk hierbij aan een behandelstandaard, zakkaartje of uniform protocol. 

In sommige gevallen hebben zorgprofessionals training nodig om de zorgpadvernieuwing eigen te maken. Denk hierbij aan praktische uitleg over de nieuwe werkwijze of een medisch-inhoudelijke training. Breng de scholingsbehoefte in kaart en maak zo nodig een trainingsplan. Houd rekening met verschillende informatiebehoeften van verschillende zorgprofessionals en pas het trainingsplan hier per doelgroep op aan.  

Projectleider focusproject.

Om zicht te krijgen op de impact van de gebruikte interventie, is het noodzakelijk om de relevante indicatoren te monitoren. Hiertoe is het gewenst om een dashboard te ontwikkelen. Denk bij de ontwikkeling van zo’n dashboard goed na over het doel en de doelgroep. Het vaststellen van de inhoud en de wijze van datavisualisatie is een iteratief proces dat enige tijd kost. Neem – waar mogelijk – landelijke normen, streefwaarden en alarmen op in het dashboard.  

Betrek de medisch en verpleegkundig leiders ook bij het valideren van het dashboard en stel instructies beschikbaar om het gebruik van het dashboard te bevorderen.

Kijk ook eens naar de mogelijkheden van process mining. Process mining is een techniek waarmee je op basis van data, processen inzichtelijk maakt, analyseert en verbetert. Deze techniek wordt ook ingezet om zorgprocessen te optimaliseren. Door slimme analyses van geregistreerde verrichtingen worden knelpunten, inefficiënties en variaties zichtbaar. Dit stelt verbeterteams in staat gerichte verbeteringen door te voeren, zoals het stroomlijnen van patiënttrajecten en het verkorten van wachttijden. Zie Tools voor een Best Practice.

Data-analisten.